مەشھۇر شەخسلەر

قاسىم سىدىق ھەممىىگە ئايان پاكىت شۇكى: ھايات شائىرىلىرىمىز ئىچىدە مۇھەممەتجان راشىدىن ئۇيغۇر جامائەتچىلىكىگە ئەڭ تونۇش ئادەم. كاتتا زامانىۋى بىنالاردىن تارتىپ ئاددىي دىھقان كەپىلىرىگىچە ئۇيغۇر ھاياتى داۋملىشىۋاتقان ھەممە يەردە دىگۇدەك، ئۇنىڭ ئاۋازى ياڭراپ تۇرىدۇ، نامى زىكرى قىلنىدۇ. ئوخشىمىغان سۇرۇنلاردا ئۇنىڭ ئۇستىدە…

غەيرەت ئابدۇرەھمان ئوزغار (كاندىدات تەتقىقاتچى) لىرىك شائىر ئوسمانجان ساۋۇت 1961－يىلى تۇنجى شېئىرىنى ئېلان قىلغاندىن بۇيان ، ھەرقايسى گېزىت－ژۇرناللاردا كۆپلىگەن شېئىرلارنى ۋە تەرجىمە شېئىرلىرىنى يورۇقلۇققا چىقارغاندىن سىرت ، «ئالمىدەك يۈرەكتە ئالەمچە سۆيگۈ» (1984－يىلى ، مىللەتلەر نەشرىياتى نەشرى) ، «تاڭ لىرىكىلىرى» (1989－يىلى…

ئۆتكەن ئەسىرنىڭ 90-يىللىرىدىكى ئاممىباب ناخشىچىلار قاتارىدا ئەكبەر قەھرىمان تىلغا ئېلىنماي قالمايدۇ. ئۇنىڭ كىشىنىڭ يۈرەك تارىنى چېكىدىغان لىرىك ناخشىلىرىدا 90-يىللاردىكى ياشلارنىڭ ئارىسىدىكى ئىشق-مۇھەببەت، جۇدالىق، ھىجران ئازابى مەزمۇن قىلىنغان. ئەمما ئۇنىڭ ئەشۇ تەكرارلانماس، قايتىلانماس، كۆڭۈل تارىنى چېكىدىغان ئاۋازى بۇ ناخشىلارنى قايتا-قايتا ئاڭلاشقا…

ئابدۇللا مەتقۇربان 20-ئەسىرنىڭ كېيىنكى يېرىمىدىكى ئۇيغۇر ئەدەبىياتىنىڭ تەرەققىياتى ، بولۇپمۇ ئەدەبىي تەنقىد ساھەسى ئەدەبىياتىمىزنىڭ ئىشچان باغۋىنى مۇھەممەت پولاتنىڭ نامى بىلەن باغلىنىدۇ . مۇھەممەت پولات ئۆز ۋۇجۇدىدىكى بارلىق مۇھەببەت ۋە ھارارىتىنى ، ئىجادىي مېھنەت ۋە ئىزدىنىشلىرىنى ، مول بىلىم ۋە ئۆتكۈر…

ئالىم ئەھەت، ئەر، ئۇيغۇر، 1973-يىلى 6-ئاينىڭ 14-كۈنى شىنجاڭ شايار ناھىيسىدە تۇغۇلغان. 1995-يىلى 7-ئايدا شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتى ماتېماتىكا فاكولتېتى ھېسابلاش ماتېماتىكىسى كەسپىنى پۈتتۈرگەن. «قوللىنىشچان ماتېماتىكا» كەسپىدە ئاسپرانتلىق ئوقۇش تارىخىغا ئىگە، 2009-يىلى «كومپيۇتېر يۇمشاق دېتال قۇرۇلۇشى» ماگىستېرلىق ئۇنىۋانىغا ئېرىشكەن. ئۇ ھازىر مەملىكەتلىك ياشلار…

مۇھەممەتجان راشىدىن 1940-يىلى 6-ئاينڭ 19-كۈنى غۇلجا ناھىيىسى ئونيار يۈزى يېزىسىنىڭ يۇقىرىقى مەھەللىسىدە دىھقان ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن. تولۇقسىز ئوتتۇرا مەكتەپنى شۇ يېزىدا تۈەەتكەندىن كېيىن،-1955يىلىدىن-1958يىلىغىچە سابىق شىنجاڭ يېزا ئىگىلىك تېخنىكومىدا ئوقىغان.ئوقۇش پۈتتۈرگەندىن كېيىن،1968-يىلى 7-ئايغىچە،چاپچال ناھىيىسى ۋە غۇلجا ناھىيىسى ئونيار يۈزى ئوتتۇرا مەكتىپىدەخىزمەت…

جېلىل ئاۋۇت « تەكلىماكاننى ھاياتلىق ماكانىغا ئايلاندۇرۇپ ياشاپ كېلىۋاتقان ئەمگەكچان» ئۇيغۇر خەلقىنىڭ 20-ئەسىرنىڭ 30-يىللىرىدىكى مىللىي روھى، ئۆرۈپ ئادىتى،ماددىي تۇرمۇش ۋە مەنىۋىي پائالىيەتلىتلىرى ھەم ئاچچىق قىسمەت لىرنىڭ روشەن كارتىنىسىنى سىزىپ بەرگەن يىرىك ئەسەر- «يىگانە ئارال» ئەختەم ئۆمەرنىڭ تۇنجى نەشىرقىلىنغان رومانى بولۇپ،…

ئۇيغۇر يېڭى دېموكراتىك ئەدىبىياتنىڭ بايراقدارى، ۋەتەنپەرۋەر ئىنقىلاپچى شائىر ئابدىخالىق ئۇيغۇر1901-يىلى تۇرپان شەھىرىدە تۇغۇلۇپ. 1933-يىلى جاللات شىڭشىسەي تەرىپىدىن قىيناپ ئۆلتۈرۈلگەن.ئابدىخالىق ئۇيغۇر، بالىلىق چاغلېرىدا مەكتەپتە ئوقۇپ ئەرەپ، پارس تىللېرىنى ئۈگەنگەن، كىيىنچە ئاتىسىنىڭ سودىگەرلىك ئىشلېرى بىلەن يۇرت ئارىلاپ ، خەنزۇ ، مۇڭغۇل ۋە…

نەسرىدىن ئەپەندىنىڭ تارىخىي شەخس ياكى خەلق ئەدەبىياتىدىكى غايىۋى ئوبراز ئىكەنلىكى توغرىسدا خەلقئارادىكى نوپۇزلۇق تەتقىقاتچىلار ئارىسدا ئوخشاشمىغان قاراشلار بولغان، ھەتتا نەسرىدىن ئەپەندى لەتىپىلىرى تارقالغان رايونلاردىكى ھەر قايسى خەلقلەر ئۇنى ئۆز يۇرتىدا ياشىغان دانىشمەن دەپ قاراپ كەلگەن. ئەمما نەسىردىن ئەپەندى ھەققىدىكى رىۋايەتلەر…

1901 – يىل 2- ئاينىڭ 9- كۈنى تاڭ سەھەردە، تۇرپان يېڭىشەھەردىكى ئاۋات سودا دۇكانلىرى جايلاشقان بىر كوچىدا، مەرىپەتپەرۋەر تىجارەتچى ئابدۇراخمان مەخسۇم ئائىلىسىدە بىر ئوغۇل دۇنياغا كۆز ئاچتى. بۇ بوۋاق كېيىنكى ۋاقىتلاردىكى ئۇيغۇر يېڭى دېموكراتىك ئەدەبىياتىنىڭ بايراقدارى، ۋەتەنپەرۋەر ئىلغار شائىر، تىز…

ئېزىز ئاتاۋۇللا سارتېكىن ئىنساننىىڭ ھاياتىنىيىرگىنىشلىك ھالەتكە چۇشۇرۇپ قويۇشنىڭ يولى تولا، ئەمما ئۇنىڭ ئىچىدە ئەڭ ئەشەددىيسى -ئىنساننىپەقەت ئۆزىنىلا ئويلاش، ئۆز شەخسىيىتىگە چوقۇنۇش، ئۆزىدە مەنىۋىيەتنىڭ ھەر قانداق دولقۇنىنىبەرپا قىلىش ۋە ئۆزنىڭ سىرلىق ھاياتىنى قورساقىنىڭ غېمىدە يۇرۇش ھەمدە ۋاقىتنى بىكارغائۆتكۇزۇش دەرىجىسىگە چۇشۇرۇپ قويۇش….

ئالىمنىڭ تۇغۇلغان جايىنى ئۆزگەرتىشتىن پەيدا بولغان تەسىراتلار غەيرەتجان ئوسمان (« شىنجاڭ ئىجتىمائىي پەنلەر مۇنبىرى » ژۇرنىلى 2005-يىللىق 2-ساندىن ئېلىندى) دۇنيا سىر بىلەن تولغان، ئىنسانلار ئۇنىڭ سىرىنى يېشىش ئۈچۈن ئۈزلۈكسىز تىرىشىپ كەلگەن. بەزى سىرلار يېشىلىشكە تەشنا بولغان بولسا، بەزى سىرلار بەكمۇ…